Station Athens

Θεατρικό εργαστήριο με τη συμμετοχή νέων προσφύγων και μεταναστών που εξερευνά θεατρικά και εικαστικά τις έννοιες του σταθμού, του πολέμου, της προσφυγιάς και του Ξένου.

Η ομάδα Station Athens μέσα στο 2018-2019 ολοκληρώνει την ταινία Ε_ΦΥΓΑ, ενώ ετοιμάζει τις επόμενες παρουσιάσεις της, σε συνεργασία με την Ελευσίνα 2021 Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης και το mind the fact. H παράσταση Είμαστε οι Πέρσες! είναι διαθέσιμη για περιοδεία στην Ελλάδα και το εξωτερικό.

Το καλλιτεχνικό εργαστήρι θεάτρου, φωτογραφίας, βίντεο και εικαστικών για νέους μετανάστες και πρόσφυγες Station Athens δημιουργήθηκε το 2010 στο χώρο του  ΣΥΝΕΡΓΕΙΟΥ από την ΜΚΟ ΑΜΑΚΑ, τη Δάφνη Καλαφάτη, τη Μαργαρίτα Παπαδοπούλου και τη Γιολάντα Μαρκοπούλου. Διατηρώντας έναν σταθερό πυρήνα συμμετεχόντων -επικεντρωμένων πλέον στο θέατρο- η ομάδα  έχει παρουσιάσει τις παραστάσεις – performances Station Athens (2011), Είμαστε Σπίτι (2011), Ε_ΦΥΓΑ (2014), Είμαστε οι Πέρσες! (work in progress 2013, 2015, 2017) ΜΕΣΑ-ΖΩΝΤΕΣ (2016), καθώς και τη site-specific ανανεωμένη εκδοχή του Ε_ΦΥΓΑ (2018) στα προσφυγικά της Ελευσίνας, όλες σε σκηνοθεσία της Γιολάντας Μαρκοπούλου.

Η παράσταση Είμαστε οι Πέρσες!  εντάχθηκε στο επίσημο πρόγραμμα του Φεστιβάλ Αθηνών το 2015, ενώ δύο χρόνια αργότερα, το Μάρτιο του 2017, η ανανεωμένη εκδοχή της παρουσιάστηκε στο Espoo City Theatre της Φινλανδίας. Μετά τη Φινλανδία η παράσταση παρουσιάστηκε στο Παλιό Αμαξοστάσιο Ο.Σ.Υ. στην Αθήνα (27-28-29 Μάη 2017) στο πλαίσιο του πρώτου φεστιβάλ mind the fact. Η παράσταση συνδιαλέγεται με τους Πέρσες του Αισχύλου και οι ηθοποιοί της ομάδας -σαν άλλος, μοντέρνος χορός πολεμιστών της ζωής- μοιράζονται την πορεία τους ως εδώ, τα γεγονότα που άλλαξαν τις ζωές τους και τα όνειρά τους. Εικόνες που διατηρούνται στη συλλογική μας μνήμη ζωντανεύουν σε αυτή την προσωπική οδύσσεια όπου οι έξι ιστορίες των πρωταγωνιστών διαπλέκονται.

Η έρευνα και ο πειραματισμός της ομάδας γύρω από τις ιστορίες της φυγής αποκρυσταλλώθηκε το 2014, οπότε και δημιουργήθηκε η πρώτη εκδοχή του θεατρικού έργου Ε_ΦΥΓΑ, που παρουσιάστηκε σε διαφορετικούς χώρους του Συνεργείου, ενός πενταόροφου κτιρίου στην περιοχή του Μεταξουργείου και ήταν η πρώτη ολοκληρωμένη δουλειά της ομάδας, που τονίζοντας τη θεατρικότητα και τη δραματοποίηση και υποβοηθούμενη από τη σκηνική όψη δημιούργησε μία παράσταση που υπερβαίνει τα όρια του θεάτρου-ντοκουμέντου.  Η παρουσίαση του Ε_ΦΥΓΑ στην περιοχή της Άνω Ελευσίνας το 2018 είναι αποτέλεσμα της μεταγενέστερης δουλειάς της ομάδας, που εργάστηκε από την αρχή στη διασκευή και την εγκατάσταση  στην ιστορική προσφυγική γειτονιά, ενώ για πρώτη φορά η σκηνική δράση εκτυλίχθηκε σε μια ολόκληρη συνοικία, προσκαλώντας τον θεατή, να περπατήσει τον τόπο και να ανακαλύψει τους πρωταγωνιστές της σκηνής – αλλά και τους άλλους, αυτούς της πραγματικής ζωής. Το Ε_ΦΥΓΑ αποτέλεσε μέρος του φεστιβάλ ΣΥΝΟΙΚΙΣΜΟΣ 2018 που εγκαινίασε τις εκδηλώσεις της πολιτιστικής πρωτεύουσας και παρουσιάστηκε στις 15-16-17- 21-22-23 Ιουνίου 2018.

Η ομάδα Station Athens παρουσιάζεται ως ένα από τα καλλιτεχνικά projects από και με πρόσφυγες και μετανάστες που ξεχώρισε ανά την Ευρώπη η έκδοση Creation and Displacement- Developing New Narratives  Αround Migration του ΙΕΤΜ (International Network for Contemporary Performing Arts). Περισσότερα εδώ.

Oι συναντήσεις  του εργαστηρίου περιέχουν θεραπεία μέσω της τέχνης, θεατρική πρόβα, κινησιολογία, συγγραφή κειμένου και συζητήσεις για τη σύνθεση του υλικού σε ένα ενιαίο καλλιτεχνικό αποτέλεσμα, ενώ η πολύχρονη σχέση ενδυναμώνει την καλλιτεχνική διαδικασία.  Μέσα από κάθε παράσταση προτείνεται  μια νέα συνθήκη «γνωριμίας» των συμμετεχόντων με το κοινό, ενώ σημαντικό ρόλο παίζει κάθε φορά και η επιλογή του τόπου παρουσίασης. Η ομάδα δουλεύει σε ένα επαγγελματικό περιβάλλον προετοιμασίας και παρουσίασης παραστάσεων και μέσα από ένα όσο το δυνατόν πιο άρτιο καλλιτεχνικό και αισθητικό πλαίσιο υπερβαίνει την αποκλειστικά συγκινησιακή στόχευση ή την απλή καταγραφή και δίνει τελικά στους συμμετέχοντες- ηθοποιούς την ευκαιρία να αναδείξουν τις ιστορίες τους με καθαρά θεατρικούς όρους.

Έγραψαν για εμάς:

Η παράσταση της Μαρκοπούλου διαθέτει την επιδραστική δύναμη ενός θεατρικού γεγονότος, όχι απλώς επειδή έχει να αφηγηθεί «δυνατές» ιστορίες, αλλά επειδή ακριβώς αποτελεί έργο τέχνης με ευδιάκριτο αισθητικό πλαίσιο: Η αναβίωση των αφηγούμενων γεγονότων γίνεται με θεατρικά μέσα και, σε σημεία, με τη χρήση της δραματοποίησης, υπάρχει συγκεκριμένη σκηνοθετική παρτιτούρα και είναι φανερό ότι οι πέντε άνδρες καλούνται -και σε μεγάλο βαθμό καταφέρνουν- να μεταδώσουν την ιστορία τους όχι απλώς ως ομιλώντες φορείς μιας εμπειρίας αλλά ως ηθοποιοί που απευθύνονται σε ένα κοινό.

«Aπό τη Μαρτυρία στη Σκηνή «Έ_Φυγα» σε σκηνοθεσία της Γιολάντας Μαρκοπούλου […]», Τώνια Καράογλου, elculture.gr

Κι όμως, το «Είμαστε οι Πέρσες» (πρωτοπαρουσιάστηκε στο Φεστιβάλ Αθηνών του 2015), ως μία από τις όψεις του ευρηματικού και γεμάτου από νέους ανθρώπους τετραήμερου φεστιβάλ «mind the fact», δεν ήταν μια ακόμη παράσταση – ντοκουμέντο. Τα έξι πρόσωπα αφηγούνται προσωπικές οδύσσειες αναμειγνύοντας τον δικό τους εφιάλτη με αποσπάσματα από τους «Πέρσες», σε μια ροή γεγονότων όπου οι ιστορίες εμπεριέχουν το μεγάλο, το μικρό, το καθημερινό, το ασήμαντο, το τρομακτικό. Έξι αγγελιοφόροι άλλοτε συμφορών άλλοτε χαρμόσυνων ειδήσεων, ανεξίτηλων στιγμών γεμάτων από φόβο και κούραση, σπανιότερα από ελπίδα, με διαρκή όμως απαντοχή. Είναι η ίδια ανάγκη των «Περσών» να μας πουν «καταλεπτώς τι πάθανε». Πώς ξεκίνησε η μέρα και πώς εξελίχτηκε. Το απρόβλεπτο που εισβάλλει και ανατρέπει τις ζωές, αυξομειώνει τα μεγέθη της Ιστορίας, εγκαθιστά τη συγκυρία ως βασικό μοχλό των εξελίξεων.

«Mind the fact, μεταξύ ζωής και τέχνης», Μαρία Κατσουνάκη, Kαθημερινή

Ίσως το πιο σωστό θα ήταν να αναφερθούμε σε παρουσίαση βιωματικής εμπειρίας. Τίποτα δε μοιάζει στημένο, τεχνητό ή προσποιητό. Πώς θα μπορούσε άλλωστε; Όλα ρέουν σαφή, ξεκάθαρα, σχεδόν φυσικά, αφού δεν έχουμε να κάνουμε με θέατρο κατά τον παραδοσιακό όρο, αλλά με αναμνήσεις, το άνοιγμα του τότε στο τώρα. Οι ιστορίες, πέρα ως πέρα αληθινές, ανακαλούνται στη μνήμη των ίδιων των ηρώων-ηθοποιών που τις έζησαν και τις μοιράζονται αυτή τη φορά με ένα άλλου τύπου κοινό, που τους κάνει να αισθάνονται χαρούμενοι, ασφαλείς, σχεδόν ευτυχείς για το όνειρο που ζουν. Εύσημα και για τη σκηνοθεσία (Γιολάντα Μαρκοπούλου) που χειρίστηκε το όνειρo με τρόπο -σαφώς- φροντισμένο, αξιοπρεπή, χωρίς το θέ(α)μα να περιορίζεται σε εύκολες αφηγήσεις και δακρύβρεχτες ιστορίες.

«Είδαμε την παράσταση Είμαστε οι Πέρσες!», Νίκος Ρουμπής, monopoli.gr

Κλείνοντας, ωστόσο, θεωρώ σημαντικό το γεγονός ότι η σκηνοθέτις τοποθέτησε τους ηθοποιούς της σε ένα άψογο καλλιτεχνικό-αισθητικό πλαίσιο, μη αρκούμενη σε ένα θέατρο-μαρτυρία μονολόγων συγκινησιακής καθαρά στόχευσης προκειμένου να κερδίσει τον θεατή της. Δημιούργησε έτσι την κατάλληλη συνθήκη στους ηθοποιούς της για να αισθανθούν ότι η κατάθεσή τους γίνεται με αμιγώς θεατρικούς ήτοι καλλιτεχνικούς όρους. Και το ζεστό χειροκρότημα του κοινού στο τέλος πιστεύω, βλέποντας τη χαρά στα πρόσωπά τους, ότι υπήρξε το καλύτερο άσυλο, η πλέον καταστατική παραχώρηση «ιθαγένειας» στον τόπο που ζουν εξ ανάγκης ή από επιλογή.

«Πρόσφυγες: Οι Άλλοι Πέρσες», Δημήτρης Τσατσούλης, imerodromos.gr

Δεν υπάρχει η έννοια της νίκης ή της ήττας. Είναι τα περιστατικά που φωτίζονται: η στιγμή του ναυαγίου, η ώρα που χάνονται στη μάχη, η ημέρα που κατακτάς ένα όνειρο. Δεν είναι τόσο σημερινά όλα αυτά; Η εξάδα των ερμηνευτών, ζηλευτή. Και στον συντονισμό της. Έτσι έχει κερδηθεί εκ των προτέρων το παιχνίδι, πέρα από την επικοινωνία με το κοινό. «Το να συμβιώνεις στη σκηνή ίσον να συμβιώνεις και στη ζωή» παρατηρεί η γυναίκα που δουλεύει πέντε χρόνια μαζί τους. Είναι λίγο αυτό;

«Ωτοβλεψίες», Παύλος Αγιαννίδης, ΤΑ ΝΕΑ

Αυτές είναι οι ιστορίες των επτά μεταναστών που πρωταγωνιστούν στην παράσταση «Είμαστε οι Πέρσες» της δραστήριας και καλλιτεχνικά και κοινωνικά ευαισθητοποιημένης Γιολάντας Μαρκοπούλου. Πατώντας στα αρχαιότερα σωζόμενα δράματα του Αισχύλου, τις «Ικέτιδες» και τους «Πέρσες», δημιούργησε ένα σύγχρονο χορικό για το νόστο και την περιπλάνηση με υλικό τις προσωπικές ιστορίες αυτών των επτά ανθρώπων, που ευτυχώς δεν χάθηκαν σε κάποιο ναυάγιο και κατάφεραν να στήσουν μια νέα ζωή στη χώρα μας. Μέσα από αυτήν­ την αρχετυπική διαδικασία αναγνώρισης καθένας από τους πρωταγωνιστές της παράστασης φέρνει στο φως την ταυτότητά του, ξεναγώντας μας στην προσωπική του μνήμη. Γι’ αυτούς το θέατρο αποτελεί ένα μαγικό χαλί που τους οδηγεί στην ελευθερία και την επικοινωνία.

«Είμαστε οι Πέρσες»: Επτά πρόσφυγες συναντούν τον Αισχύλο Μαρία Κρύου, Αθηνόραμα